Η «επανάσταση» που έχουν φέρει τα social media πριν ακόμη συμπληρώσουν μια δεκαετία, δεν έχουν αφήσει άτρωτα τα ανώτατα στελέχη και ιδιαιτέρως τους εταιρικούς ηγέτες. Αντιθέτως μάλιστα, οι ριζικές αλλαγές που έχουν επιφέρει στους οργανισμούς οι τεχνολογίες της πληροφορίας και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και επικοινωνίας -μέσα από τη συχνά ανεξέλεγκτη εικονική επικοινωνία και με τη διάχυση της γνώσης- αναδεικνύουν τον «ψηφιακό αναλφαβητισμό» ενός ηγέτη ως σημαντικό μειονέκτημα. Χωρίς να υποβαθμίζεται και η σύγκρουση που προκαλούν στον παραδοσιακό τρόπο διοίκησης, ο οποίος υπόκειται σε ουσιαστική μεταμόρφωση.
Οπως λένε οι ειδικοί, η «επανάσταση» βρίσκεται ακόμη στην αρχή. «Πριν ακόμη οι εταιρείες αρχίσουν να αφομοιώνουν τις συνέπειες της επανάστασης Web 2.0, την πόρτα τους χτυπά η επόμενη γενιά της “συνδετικότητας” που ώς το 2020 θα συνδέει περί τα 50 εκατομμύρια συσκευές, αυτοκίνητα και κάθε είδους αντικείμενα. Είναι το Διαδίκτυο των αντικειμένων – μια μεταμόρφωση που θα δώσει καινούργιες ευκαιρίες, θα δημιουργήσει νέα επιχειρηματικά μοντέλα και θα “καλωσορίσει” την απαρχή μιας καινούργιας ανεπάρκειας για τους ηγέτες, την οποία ωστόσο μπορούν και οφείλουν να τη διαχειριστούν».
Ο πανεπιστημιακός καθηγητής Ρόναλντ Ντίσερ, συγγραφέας του βιβλίου «Designing the Smart Organization. How Breakthrough Corporate Learning Initiatives Drive Strategic Change and Innovation» και ο Σιλβέιν Νιούτον, ανώτερο στέλεχος της General Electric, με κοινό εκτενές άρθρο τους που το παρουσιάζει το McKinsey Quarterly (www.mckinseyquarterly.com) ύστερα από έρευνα, κατέληξαν στις συγκεκριμένες δεξιότητες social media τις οποίες οι εταιρικοί ηγέτες οφείλουν να διαθέτουν, ώστε να ανταποκρίνονται στον νέο τύπο ηγεσίας με τον οποίο, αφενός θα κεφαλαιοποιούν τη δυναμική των social media, αφετέρου θα μετριάζουν τους κινδύνους τους οποίους συνεπάγονται.
Υπογραμμίζουν μάλιστα, ότι η δυναμική των social media επαυξάνει τις ιδιότητες εκείνες που ανέκαθεν έχουν αποτελέσει τους άξονες μιας αποτελεσματικής ηγεσίας. Δηλαδή, τη στρατηγική δημιουργικότητα, την αυθεντική επικοινωνία και την ικανότητα να αντιμετωπίζονται οι κοινωνικές και πολιτικές δυναμικές μέσα στην επιχείρηση, όπως και ο σχεδιασμός ενός ευέλικτου οργανισμού. Επιγραμματικά δε, αναφέρουν ότι το νέο «νόμισμα» που ισχύει στον κόσμο των social media είναι η «συνδημιουργία» και η «συνεργασία».
Διαφορετικά εργαλεία
Αρα, «τα ανώτερα στελέχη πρέπει να είναι σε θέση να αντιληφθούν τη φύση των διαφορετικών “εργαλείων” των social media, όπως και τις “άτακτες δυνάμεις” που αυτά απελευθερώνουν». Μελετώντας την περίπτωση της GE στην οποία -μεταξύ άλλων- το 2012 οι εργαζόμενοι σχεδίασαν και «έστησαν» την πλατφόρμα GE Colab για τη δική τους συνεργασία και ομαδική εργασία, οι συγγραφείς καταλήγουν στις συγκεκριμένες εκείνες δεξιότητες του ηγέτη, που συνιστούν πλέον «κρίσιμη πηγή ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος». Κατ’ αρχήν τον θέλουν «Παραγωγό» ταινιών video μέσα από τις οποίες, ο ίδιος προσωπικά θα μπορεί να επικοινωνεί ζωντανά, με αυθορμητισμό και σε πραγματικό χρόνο για καθετί που παραδοσιακά θα το μετέδιδε εγγράφως είτε με την τυπική προετοιμασία. «Η υπερβολική τελειότητα συμβαίνει συχνά να λειτουργεί ως εμπόδιο για συνεργασία και συνδημιουργία. Αρα, ο ηγέτης θα πρέπει να γνωρίζει πώς λειτουργεί το video». Στον κόσμο των social media οι ηγέτες θα πρέπει να αναπτύξουν μιαν ανοικτή νοοτροπία και να έχουν το κουράγιο να εμφανίζονται φυσικοί και «ανεπιτήδευτοι». Χαρακτηριστικά, που μπορεί να είναι δύσκολο για τους ίδιους να αναπτύξουν, ωστόσο συμβάλλουν στη δημιουργία της δεξιότητάς τους να γίνονται δημιουργικοί «παραγωγοί».
Δεξιότητες
Δεύτερη δεξιότητα είναι αυτή του δυναμικού «Διανομέα» της πληροφόρησης. Εστω και αν η παραδοσιακή διαδρομή -που συνεπάγεται έλεγχο και διαχείριση- της μετάδοσης ενός μηνύματος διατηρείται, παράλληλα οι ηγέτες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι το κείμενό τους πρέπει να είναι δεσμευτικό, ακόμη και αν η μετάδοσή του ξεφύγει σε απρόβλεπτη κατεύθυνση. Εστω και αν ο ψηφιακός «αλφαβητισμός» βρίσκεται ακόμη σε νηπιακή ηλικία για πολλές εταιρείες, ο ενθουσιασμός που προκαλούν τα social media είναι δεδομένος, αλλά μπορεί να προκαλέσει και σοβαρή βλάβη. Για τον λόγο αυτό, οι ηγέτες οφείλουν να αναλάβουν ένα ρολό προ-δραστικό, προκειμένου να αυξηθεί η σχετική γνώση ιδιαιτέρως μεταξύ των στελεχών τους. Να γίνουν δηλαδή «Σύμβουλοι» και «Ενορχηστρωτές» σε μια στρατηγική που θα αναπτύσσει την κουλτούρα της μάθησης και της περίσκεψης. Η στρατηγική αυτή προβλέπει και το «αντίστροφο μέντορινγκ» (reverse mentoring), με το οποίο οι ηγέτες μπορούν να επιταχύνουν την οργανωσιακή αλλαγή, δεσμεύοντας τη νέα γενιά των ψηφιακά καταρτισμένων στελεχών τους, να εκπαιδεύσουν τους αρχαιοτέρους.
Οι ηγέτες εκείνοι που έχουν ήδη «βουτήξει» στα βαθιά νερά των social media, γνωρίζουν ότι θα πρέπει και να «σερφάρουν» ανάμεσα σε δυνητικά συγκρουόμενους στόχους. Και για τον λόγο αυτό, θα πρέπει να έχουν δημιουργήσει την κατάλληλη οργανωσιακή και τεχνική υποδομή ώστε, αφενός να ενθαρρύνεται η ελεύθερη ανταλλαγή, ταυτόχρονα όμως να επιβάλλεται ο έλεγχος που θα μετριάζει τον κίνδυνο από ανεύθυνη χρήση. Κάτι, που συνιστά μια δύσκολη πρόκληση στον οργανωσιακό σχεδιασμό. Αρα, ο ηγέτης θα πρέπει να είναι και «Αρχιτέκτονας», διατείνονται οι συγγραφείς.
Και ως έκτη και τελευταία δεξιότητα, αναφέρουν ότι ο ηγέτης πρέπει να γίνεται και «Αναλυτής». Αφού θα έχει εγκαίρως συλλάβει τις αναδυόμενες τάσεις και καινοτομίες -όχι απλώς τις επιπτώσεις τους στον ανταγωνισμό της αγοράς- αλλά και τη σημασία που αυτές έχουν για τις τεχνολογίες της επικοινωνίας που έχουν θεμελιώδη αξία για την ευελιξία του οργανισμού τους.
Τα οφέλη από τη χρήση των social media
Επίλογος της έκθεσης είναι η πεποίθηση που εκφράζουν οι συγγραφείς, ότι οι οργανισμοί εκείνοι που θα αναπτύξουν μια «κρίσιμη μάζα» στελεχών που θα γνωρίζουν καλά τις έξι αυτές διαστάσεις που έχει η γνώση και η χρήση των social media, θα έχουν ένα φωτεινό μέλλον. Θα είναι περισσότερο δημιουργικοί και ευέλικτοι. Θα προσελκύουν και θα διακρατούν τα καλύτερα ταλέντα, ενώ ταυτόχρονα θα αξιοποιούν περισσότερο τις ικανότητες και τις ιδέες των εργαζομένων και των συμμετοχών τους. Θα συνεργάζονται αποτελεσματικότερα εντός και εκτός συνόρων και θα απολαύσουν ευρύτερη παγκόσμια ένταξη. Θα επωφεληθούν από τις στενότερες και μονιμότερες σχέσεις με τους πελάτες, κάτι που συμβάλλει στην προβολή της καλής φήμης τους. Εχουν επίσης την πιθανότητα να διαδραματίσουν ηγετικούς ρόλους και να δημιουργήσουν νέα επιχειρηματικά μοντέλα.
Συγγραφέας: Χριστίνα Δαμουλιάνου – Πηγή: Καθημερινή της Κυριακής