Το 2011 τελικά αποδείχθηκε μια παράξενη χρονιά, κυρίως μια χρονιά ανατροπών πολλών (σχεδόν του συνόλου) καθεστηκυιών απόψεων, ιδεών και νοοτροπιών, ανατροπών όμως που ανέδειξαν νέα επιχειρηματικότητα σε διάφορα κομμάτια της αγοράς. Αυτά συζητούσαμε τις προάλλες, γύρω από έναν καφέ, με έναν νέο επιχειρηματία τον οποίο βοήθησα στις αρχές του χρόνου να δημιουργήσει τη δική του start-up εταιρεία, να κάνει επιχείρηση τη δική του αξία!
Η ιδέα του ήταν καλή, η χρηματοδότηση του σταθερή, τον ρώτησα πως εξελίσσεται η δουλειά του, «προχωράμε και υπάρχουν πολλές επιλογές για το μέλλον» μου απάντησε. Η συζήτηση μας κράτησε καμιά ώρα, μιλήσαμε για όλες τις πτυχές της επιχειρήσης του, το μάρκετινγκ, τα οικονομικά, τους συνεργάτες, τις πωλήσεις. Διάλεξα από αυτή τη συζήτηση και σας μεταφέρω μερικά από τα «δύσκολα» ερωτήματα, αυτά που συνήθως δεν γίνονται εύκολα και, συνηθέστερα, δεν παίρνουν εύκολα απαντήσεις, ειδικά από νέους επιχειρηματίες.
Πρώτη ερώτηση: «παρακολουθείς την ταμειακή σου ρευστότητα;» Οι περισσότεροι νέοι επιχειρηματίες βουτάνε στα βαθιά και δεν τους ενδιαφέρει αν «το νερό» έχει ένα ή δέκα μέτρα βάθος, τους αρκεί που «κολυμπούν», όσο «το νερό» δεν στερεύει, δεν υπάρχει πρόβλημα. Πόσοι όμως έχουν τα μάτια τους ανοιχτά για να δουν το «σημείο μηδέν» τους, να καταλάβουν ότι «το νερό» στερεύει; Πόσοι έχουν ένα σχέδιο για να εξασφαλίσουν ότι θα συνεχίσουν το κολύμπι; Εσείς έχετε;
Δεύτερη ερώτηση: «σε ενδιαφέρουν κέρδη ή ίδια κεφάλαια;» Μια επιχείρηση που χτίζει π.χ. το εμπορικό της σήμα ή τον χώρο της στην αγορά μπορεί κάποια στιγμή να αξίζει εκατομμύρια ακόμα και χωρίς κερδοφορία, τα παραδείγματα στο χώρο των κοινωνικών μέσων είναι πολλά. Από την άλλη, μια επιχείρηση χωρίς πρακτικά αξία μελλοντικής μεταπώλησης στο ξεκίνημα, μπορεί να είναι όταν φτάσει η ώρα να πουληθεί εξαιρετικά κερδοφόρα (σκεφτείτε π.χ. κάποιο διαγνωστικό κέντρο της περιοχής σας). Το ιδανικό θα ήταν αν μπορούσατε να μεγιστοποιήσετε ταυτόχρονα την αξία της εταιρείας σας και το κέρδος που παράγει (βραχυπρόθεσμα), αλλά αυτό είναι μάλλον απίθανο. Οπότε πρέπει να απαντήσετε στην ερώτηση και να κάνετε την (στρατηγική) επιλογή σας.
Τρίτη ερώτηση: «ποιός είναι ο ρόλος σου; ελεύθερος επαγγελματίας, επιχειρηματίας ή απλώς ιδιοκτήτης μιας επιχείρησης;» Ο ιδιοκτήτης μιας επιχείρησης είναι το αφεντικό, αλλά αυτό είναι μια δουλειά, ένας ρόλος σταθερός και κερδοφόρος. Ο επιχειρηματίας είναι όπως ένας καλλιτέχνης, θα εμπλέξει τον εαυτό του χωρίς περίσκεψη σε ακραίες καταστάσεις και θα αναζητήσει προβλήματα που απαιτούν καρδιά και κότσια για να λυθούν. Και οι δύο ρόλοι σας πάνε, αλλά πρέπει να επιλέξετε τον έναν.
Τέταρτη ερώτηση: «προσπαθείς να χτίσεις ομάδα;» Μερικοί ιδιοκτήτες επιχείρησης θέλουν απλά να ελαχιστοποιήσουν το κόστος και την ταλαιπωρία τους. Άλλοι προσπαθούν να δημιουργήσουν εταιρική κουλτούρα, να εκπαιδεύσουν, να δικτυώσουν, να καθοδηγήσουν.
Πέμπτη ερώτηση: «Από όλους τους κινδύνους, ποιός σου πάει καλύτερα;» Υπάρχει (μεταξύ άλλων) οικονομικός κίνδυνος, συναισθηματικός κίνδυνος, κίνδυνος για το προϊόν… Είσαι διατεθειμένος καθημερινά να ποντάρεις κάτι; Ας πούμε την προσωπική σου φήμη;
Και, τέλος, το πιο σημαντικό: Γιατί το κάνεις όλο αυτό; Είναι μια ερώτηση που -αν μη τι άλλο- πρέπει να απαντήσεις κάποια στιγμή νωρίς…
Καλή χρονιά, καλό 2012 σε όλους… Με λιγότερη ως καθόλου κρατική παρέμβαση και περισσότερες ευκαιρίες στην πραγματική επιχειρηματικότητα…